Sažetak | Mediteranska prehrana je vrsta prehrane koja se razvila u zemljama uz obalu Mediterana. Karakteristična je po načinu pripremanja jela, izboru svježih namirnica i raznolikosti aroma, boja i okusa. Specifičnost mediteranske prehrane se očituje u obilnom korištenju maslinovog ulja, svježe ribe i plodova mora, voća i povrća, te učestaloj tjelesnoj aktivnosti. Koncept mediteranske prehrane prvi put je opisan u rezultatima istraživanja u okviru "Studije sedam zemalja". Rezultati istraživanja su pokazali da sudionici koji su dolazili sa mediteranskog ponedblja imaju manji rizik od obolijevanja od bolesti srca i kardiovaskularnih bolesti od ostalih sudionika. Mediteranska prehrana je vrsta prehrane koja je bogata vlaknima, vitaminima, mineralima, proteinima, složenim ugljikohidratima i nezasićenim masnoćama. Tradicionalna piramida mediteranske prehrane predstavlja grafički prikaz mediteranskog načina prehrane koji se zasniva na prehrambenim navikama stanovnika Grčke i južne Italije. U toj piramidi osnovne namirnice počevši od onih koje se konzumiraju najčešće i u najvećim količinama su: žitarice, voće i povrće, mahunarke, orašasti plodovi, masline i maslinovo ulje, mliječni proizvodi, riba, perad, jaja, slastice i meso. Danas postoji i novi model piramide mediteranske prehrane koji uzima u obzir kvalitativne i kvantitativne elemente kod izbora namirnica. Mediteranska prehrana osim što ima mnogo pozitivnih učinaka na kardiovaskularno zdravlje može povoljno utjecati i na dijabetes i ostale kronične bolesti. Mediteranska kuhinja je specifična zbog svoje posebne kulture pripremanja jela i uživanja u jelu. Najviše je karakterizira fleksibilnost u odabiru namirnica i načinu pripreme istih te mnoge regionalne varijacije. Najpoznatije varijante mediteranske prehrane su: talijanska, španjolska i grčka varijanta. Danas mediteranska prehrana ne predstavlja samo način prehrane nego i način života. |